اگرچه افزایش قد کودکان معمولا به ساختار ژنتیکی آنها بستگی دارد، اما برای بسیاری از کودکان که با کمبود رشد قدی مواجه هستند، رژیم افزایش قد کودک و ورزش، دو رکن اصلی سلامتی‌شان را تشکیل می‌دهد. این در حالی است که کودکان در مدرسه یا خانه آن‌قدر مشغول بازی می‌شوند که اغلب یکی از این دو رکن، یعنی مصرف غذاهای سالم را فراموش می‌کنند. ازاین‌رو، هر چقدر هم که تلاش کنند، فقط می‌توانند تا ارتفاع معینی قد بکشند. بنابراین افزودن برخی غذاها به رژیم غذایی متعادل کودک می‌تواند به او کمک کند تا به راحتی به حداکثر رشد قدی خود برسد. ما در این مقاله به غذاهای مفید و مضر برای رشد قد کودکان، ارتباط بین ریزمغذی‌ها و درشت مغذی‌ها با افزایش قد کودک و نمونه برنامه غذایی مناسب برای رشد قدی کودکان خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.
رژیم غذایی برای افزایش قد در کودکان
رعایت رژیم غذایی برای افزایش قد در کودکان تاثیری بسیار زیادی بر میزان قد و رشد مناسب آنها دارد. قد کودکان یکی از بزرگترین نگرانی های والدین است. قد کودک می تواند تا حد زیادی در اعتماد به نفس او تأثیر بگذارد. برخی از کودکان با سرعت کمتری نسبت به همسالان خود رشد می کنند. در بسیاری از مواقع، کودکانی که قد کوتاه تری دارند، در مدرسه مورد تمسخر و یا آزار و اذیت قرار می گیرند، و این ممکن است باعث ترس آنها شده و همچنین اعتماد به نفس آنها را تحت تأثیر قرار دهد.
قد معمولاً توسط ژن ها تعیین می شود. با این حال، بررسی ها نشان می دهد که عوامل بیرونی، مانند غذایی که کودک می خورد، نیز می تواند بر قد او در سالهای رشد تأثیر بگذارد. سه عامل مهم در تعیین قد، ژن ها، رژیم غذایی و سبک زندگی هستند. شما نمی توانید ترکیب ژنتیکی را که به فرزندان خود منتقل کرده اید تغییر دهید، اما می توانید برای حمایت از رشد کودک خود از دو عامل دیگر یعنی رژیم غذایی سالم و سبک زندگی مراقبت کنید. ژن های کودک هر قدر هم که قوی باشند تغذیه نامناسب می تواند رشد قد کودک را متوقف کند.
بهترین زمان برای رشد قدی کودکان
ارتفاع قد هر فرد تا حد زیادی توسط ژنتیک تعیین می‌شود و بیشتر افراد بعد از ۱۸ سالگی بلندتر نخواهند شد. با این حال، تغذیه مناسب در دوران کودکی و نوجوانی، می‌تواند عاملی باشد تا قد فرد به حداکثر رشد خود برسد. کودکان با سرعت رشد می‌کنند و سرعت رشد قد آنها در دوران بلوغ و حتی پس از بلوغ (احتمالاً تا ۱۸ سالگی) افزایش می‌یابد. اما جهش رشد عمده معمولا بین ۸ تا ۱۳ سالگی در دختران و ۱۰ تا ۱۵ سالگی در پسران رخ می‌دهد. جالب این‌جاست که بچه‌ها نیز مانند درختان در بهار نسبت به سایر فصل‌های سال کمی سریع‌تر رشد می‌کنند! با این حال، سوءتغذیه می‌تواند مانع رشد کودک شود.
رابطه بین غذا و قد کودکان
اگر شما و همسرتان قد بلندی دارید، احتمال قد کشیدن فرزندتان نیز بسیار زیاد است. به همین ترتیب، اگر پدر و مادر هر دو کوتاه قد باشند، کودک نیز احتمالا دارای قد کوتاهی خواهد بود. اما آنچه بسیاری از والدین از آن غافلند این است که در صورت رعایت رژیم غذایی توصیه شده برای افزایش قد در کودکان، قد کودک می تواند بیش از مقدار قد تعیین شده از نظر ژنتیکی رشد کند. ممکن است رژیم غذایی تفاوت چشمگیری ایجاد نکند اما می تواند قد از پیش تعیین شده کودک را تا حدود چندیدن سانتی متر افزایش دهد.
کودک تقریباً بلافاصله بعد از تولد شروع به رشد می کند. زنان تقریباً در سن 19 سالگی به قد کامل خود می رسند اما رشد مردان تا 25 سالگی هم ادامه دارد. در بدن ما، غده هیپوفیز بیشترین نقش را در تعیین قد ما دارد. غده هیپوفیز هورمون رشد انسانی (HGH) را ترشح می کند که مسئول افزایش قد است. تعدادی از غذاها وجود دارند که می توانند به تحریک عملکرد هورمون رشد انسانی کمک کنند تا کودک بتواند در طول رشد خود به حداکثر قد ممکن برسد.
غذاهای مضر در رژیم افزایش قد کودکان
غذاهای زیادی در برنامه غذایی روزانه کودکان وجود دارند که به ظاهر به نظر می‌رسد برای آنها بی‌ضرر هستند، اما مطالعات نشان داده‌اند که می‌توانند به طور بالقوه بر رشد کودک به ویژه رشد قد اثر معکوس بگذارند. مواد غذایی زیر از این جمله هستند:
- آب‌میوه‌های صنعتی: طبق دستورالعمل آکادمی اطفال آمریکا، کودکان زیر یک‌سال هرگز نباید آب‌میوه صنعتی بنوشند. کالری و قند بالای این نوشیدنی‌ها می‌تواند با ایجاد حفراتی در بافت استخوانی، رشد قدی کودک را با اختلال مواجه سازد. اما یک اسموتی میوه‌ای مغذی با شیر یا ماست جایگزین مناسبی است.
- پاپ کورن‌ها و پفک‌های صنعتی: یکی دیگر از انتخاب‌های معروف و مضر برای میان وعده‌های کودکان، پاپ کورن و پفک است که تاثیر بسیار منفی روی جذب سایر موادمغذی توسط بدن دارد. بهتر است به جای این تنقلات، مقداری پاپ کورن خانگی، آن هم فقط روی اجاق گاز و نه مایکروویو برای کودکان آماده شود.
- عسل: ممکن است تعجب‌آور به نظر برسد، اما عسل می‌تواند برای کودکان نوپا و کمتر از یک‌سال بسیار خطرناک باشد. باکتری سمی موجود در عسل، می‌تواند باعث ایجاد یک بیماری به نام بوتولیسم نوزاد شود که بر سیستم ایمنی توسعه نیافته کودکان تأثیر گذاشته و منجر به ضعف عضلانی، کاهش رشد و مشکلات تنفسی گردد. بعد از ۱ سالگی، مصرف عسل مانعی ندارد.
- جویدن آدامس: هیچ ماده مغذی سالمی در آدامس وجود ندارد و قند موجود در آن هم می‌تواند باعث بیش فعالی، رفتار پرخاشگرانه و بی‌توجهی در کودکان شده و فرایند رشد را با اختلال مواجه کند. بهتر است آدامس با سبزیجاتی مانند هویج، خیار و سایر گزینه‌های سالم جایگزین شود.
- بستنی‌های صنعتی: مواد اصلی بستنی‌هایی که از سوپرمارکت‌های معمولی خریداری می‌شوند، خامه و شکر است و بیشتر آنها حاوی موادی به نام امولسیفایر هستند که ثابت شده عملکرد باکتری‌های خوب معده را مختل کرده و منجر به چاقی و کاهش رشد قدی می‌شود.
- نوشیدنی‌های گازدار: نوشابه‌ها نه تنها مملو از قندهای مصنوعی، بلکه حاوی مهارکننده‌های کلسیم نیز هستند. آنها با جلوگیری از جذب موثر کلسیم در بدن، مانع از رشد قد کودک می‌شوند. نوشیدنی‌های گازدار، با جلوگیری از جذب موثر کلسیم در بدن، مانع از رشد قد کودک می‌شوند.
- غذاهای غنی از چربی و کربوهیدرات: فست فودها، غلات، برنج، نان و پاستا، می‌توانند با تاثیر منفی بر هورمون‌های رشد از افزایش قد جلوگیری کنند. پیشنهاد بهتر، استفاده از غلات کامل و غذاهای طبیعی است.
